صادرات غیرنفتی، پنجره ای روبه بازارهای جهانی

تهران - ایرنا - یک استاد اقتصاد گفت: در اقتصاد نوین جهانی، دولت ها برای کسب ثروت و قدرت، باید وارد عرصه رقابت بین المللی شوند و سیاست های خود را در جهت ارتقا توان رقابت جمعی و کیفیت عوامل تولید سوق دهند و توسعه صادرات غیرنفتی راهی برای رسیدن به این هدف و دستیابی به بازارهای جهانی محسوب می شود.

سعید راسخی در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، افزود: در سالهای اخیر به دلیل نوسانات شدید قیمت نفت در بازار های جهانی و کاهش درآمد این محصول و نیز رشد سریع جمعیت در ایران، دولت بیش از گذشته توجه خود را به صادرات غیرنفتی معطوف کرده است.

وی با بیان اینکه مشکلات صادرات غیرنفتی را نمی توان جدا از سایر مسایل اقتصادی کشور بررسی کرد، افزود: گره های ناگشوده اقتصادی و اجتماعی ایران ناشی از عوامل متعدد ساختاری، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، تحریم ها و همکاری های منطقه ای است.

این اقتصاددان، فناوری را عامل موثری در توسعه اقتصادی کشور دانست و افزود: فناوری موجب ثبات سیاسی و اقتصادی کشورهاست و صادرات موفق کشورها حاصل توسعه فناوری و انطباق فناوری های جدید با شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی هر کشور است.

وی افزود: گردآوری اطلاعات در خصوص فناوری های وارداتی، اولویت بندی از نظر منافع مالی، ارزیابی فناوری ها، تخصیص منابع لازم، بهبود محصولات فعلی و خلق محصولات جدید می تواند کشور را به سمت رشد فناوری و توسعه اقتصادی و در نتیجه موفقیت در بازارهای جهانی سوق دهد.

راسخی با بیان اینکه توسعه صادرات غیرنفتی در کشور با مشکلات متعددی روبروست، افزود: به همین دلیل همواره کارشناسان اقتصادی راهکارهای متعددی برای این مشکل مطرح می کنند اما این راهکارها به دلایل مختلف نتوانسته رونق و توسعه صادرات را به حد مورد انتظار افزایش دهد.  وی با بیان اینکه باید واقعیت هایی ار قبیل نرخ رشد جمعیت، نرخ بیکاری و نرخ سرمایه گذاری را با وضعیت جهانی مقایسه کنیم، افزود: ضرورت حضور و بقا در بازارهای رقابتی، بکارگیری سیاست های خصوصی سازی و تغییر شرایط اقتصادی از تولید مداری به مشتری مداری و توجه به رویکرد کاهش هزینه هاست.

به اعتقاد این قتصاددان، یک کشور برای رقابت در سطح جهان باید یک راهبرد تولید کارآمد را طراحی کند و در مراحل اولیه طراحی و تولید فناوری، رقابت بر روی تولید فناوری های مناسب و هماهنگ با دنیا متمرکز شود.

وی افزود: از آنجا که مسئله کیفیت همواره نقطه عطفی در صادرات کشور بوده و کیفیت نامناسب از سوی مشتریان، علت رویگردانی از خرید بیشتر کالاهای ایرانی اعلام شده، توجه به امر کیفیت، موضوعی بسیار حیاتی است. 

راسخی تاکید کرد: امروزه صادرات هر کشور، یکی از مهمترین منابع درآمد ارزی محسوب می شود و بعضی کشورها که اقتصادشان وابسته به یک محصول است، مهمترین منبع تحصیل ارز را توسعه صادرات می دانند، از این رو صادرات به فرآیند پیچیده ای در میان کشورها تبدیل شده و نیازمند اتخاذ سیاست های بلندمدت و صحیحی است که بتواند بازار خارجی را به صورت مداوم در دست داشته باشد.

وی مهمترین و اولین نتیجه افزایش توان صادرات غیرنفتی کشور را رهایی از وابستگی به صادرات تک محصولی و دور شدن ساختار اقتصادی کشور از حوزه تاثیر بازارهای سیاسی و اقتصادی دانست و افزود: دولت می تواند با افزایش توان ارزی، کیفیت خدمات عمومی در بخش های اقتصادی را بهبود بخشد و زمینه جدیدی را برای افزایش سطح اشتغال در بخش های کشاورزی، صنعتی و معدنی بیابد.

در حال حاضر کشور ما وارث اقتصادی است که زیرساخت های لازم را برای اشاعه فرهنگ و فناوری و توسعه اقتصادی و اجتماعی فراهم نساخته و برنامه ریزی ها و هماهنگی های لازم در بخش های مختلف آن برای این مهم صورت نگرفته که این امر، مشکلات پیچیده ای را در زمینه های مختلف به صورت آشکار و نهان پدید آورده است.

از این رو با مطالعه روند صادرات غیرنفتی می توان عوامل رکود و پیشرفت آن را مورد بررسی قرار داد و با بررسی موانع و مشکلات موجود، به ارایه راهکارهایی پرداخت تا هماهنگ با توسعه جهانی حرکت کنیم.

البته کارنامه تجارت خارجی ایران در بهار امسال نشان می دهد که عملکرد تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران 27.8 درصد بهبود یافته است. 

براساس تازه ترین گزارش گمرک ایران، مجموع صادرات غیرنفتی و واردات ایران در بهار امسال نسبت به سال گذشته 5 میلیارد و 274 میلیون دلار افزایش داشته و به رقم 24 میلیارد و 245 میلیون دلار رسید که سهم صادرات غیرنفتی از این رقم، 11 میلیارد و 859 میلیون دلار و واردات 12 میلیارد و 386 میلیون دلار بوده است.