توسعه تجارت راه کاهش اختلافات منطقه‌ای

دکتر سریع‌القلم در جمع فعالان اقتصادی:
توسعه تجارت راه کاهش اختلافات منطقه‌ای

   روزنامه تعادل: سریع‌القلم راهکار افزایش روابط شیعه و سنی را در افزایش روابط اقتصادی دانست و ‌اضافه کرد: اگر برای چند سال آینده هم کنفرانس وحدت شیعه و سنی بگذاریم به اندازه بهبود روابط اقتصادی موثر نیست. اگر منافع تجاری، اقتصادی و بانکی افزایش پیدا کند، اختلافات در سایه این رابطه حل می‌شود. به‌عنوان مثال سه قوم در کشور مالزی در کنار هم زندگی و حریم‌ها را رعایت می‌کنند

محمود سریع‌القلم استاد دانشگاه شهید بهشتی در نشستی در جمع فعالان اقتصادی که در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، در مورد تحولات بین‌المللی و پیش‌نیازهای توسعه ایران، گفت: موضوع پیشرفت و توسعه موضوعی جهانی است و نمی‌توان آن را به‌صورت بومی و محلی دنبال کرد. وی ادامه داد: بشریت طی چهار قرن به تجربه‌یی در علم پزشکی و مهندسی و دیگر حوزه‌ها دست یافته است که اکنون تمام کشورهای جهان قادر به استفاده از آن هستند. وی تصریح کرد: در دنیای امروز فکر و روش انسان‌ها به‌شدت به یکدیگر نزدیک شده است و باید گفت که اصول توسعه‌یافتگی جهانی است و بدون علم و تفاهم نمی‌توان به توسعه دست یافت.

این استاد دانشگاه گفت: سنگاپور که جمعیت آن کمتر از تهران است، اکنون 220میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی دارد که یکی از دلایل آن انسجام فکری و فلسفی درون حاکمیت است.

سریع‌القلم افزود: با مرور تاریخ یک قرن اخیر ایران درمی‌یابیم که نزدیک کردن فکری یک عده با یکدیگر کار بسیار سختی بوده است و اکنون بزرگ‌ترین مشکل کشور ما این است که به‌دلیل عدم انسجام فکری در انجام امور با مشکلات زیادی روبه‌رو هستیم.

وی تصریح کرد: در جهان امروز موضوع توسعه‌یافتگی به قدری مهم و گسترده شده است که لیست عوامل پیشرفت یک کشور را به آسانی و روشنی می‌توان جست‌وجو کرد.


ایران با موضوع جهانی شدن مشکل دارد

این استاد دانشگاه با بیان اینکه ایران با موضوع جهانی شدن مشکلات زیادی دارد، اضافه کرد: با مرور تاریخ مالی اروپا می‌توان دریافت که تجارت بین‌المللی اروپا بسیار سریع‌تر از تجارت داخلی آن شکل گرفته است. بنابراین کار جهانی کلید پیشرفت یک کشور است.

سریع‌القلم افزود: ترکیه، امارات، برزیل، کره‌جنوبی، سنگاپور و چین ازجمله کشورهایی هستند که در 60سال گذشته به سرعت پیشرفت کرده‌اند و اکنون در زمره کشورهای بین‌المللی هستند. به‌عنوان مثال 36میلیون گردشگر سال گذشته به ترکیه سفر کردند.

وی ادامه داد: برای بررسی مشکلات ایران باید درخت علت و معلول مشکلات را با شاخ و برگ‌های آن ترسیم کنیم. در این حال، دو مشکل اصلی، ریشه و معلول‌های مشکلات، شاخ و برگ این درخت هستند. اینگونه ریشه مشکلات شناسایی و درمان می‌شود.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: امریکا برای قرن 21 برنامه‌ریزی کرده برتری خود را در جهان حفظ کرده و ازسوی دیگر انرژی و تمرکز خود را روی یک محور متمرکز کند، به همین دلیل اکنون شاهد هستیم که روی IT سرمایه‌گذاری کرده است. اکنون چینی‌ها و اروپایی‌ها در این زمینه چند دهه عقب هستند.

وی گفت: بررسی بیوگرافی انسان‌های موفق و بزرگ در علم، تجارت، هنر و دیگر زمینه‌ها نشان می‌دهد که اکثر این افراد تمرکز در کارهایشان داشته‌اند و روی یک موضوع اشراف کامل داشته‌اند اما درحال حاضر در کشور مسوولانی داریم که از 17 مکان حکم دریافت کرده‌اند و همزمان در 50 زمینه و مکان سخنرانی می‌کنند.

سریع‌القلم افزود: اگر سه مشکل کلیدی کشور را جست‌وجو کنیم، نخستین مورد آن بین‌المللی نبودن ایران است، اگر 10هزار خارجی در ایران زندگی می‌کردند، اکنون هوای آلوده نداشتیم زیرا آنها اجازه نمی‌دادند که هوای تهران آلوده باشد یا اگر 26میلیون توریست و گردشگر خارجی داشتیم، خودرو پراید از کشور جمع‌آوری می‌شد و اگر کشوری بین‌المللی بودیم فرودگاهی بدون مشکلات ازجمله عدم تاخیر در پرواز داشتیم.

وی ادامه داد: درحال حاضر ترکیه قصد دارد فرودگاهی با ظرفیت 150میلیون مسافر طی سه سال احداث کند تا جابه‌جایی مسافر از شرق به غرب را برعهده داشته باشد. علت ساخت این فرودگاه در ترکیه متصل بودن این کشور به جهان است و بین‌المللی شدن را به‌خوبی
دنبال می‌کند.

این استاد دانشگاه به اصول مشترک و اهداف ملی مورد اجماع 95 کشور جهان اشاره کرد و گفت: افزایش ثروت ملی نخستین مورد است، درحال حاضر کشورهایی که ثروت ندارند هیچ اقدامی در عرصه داخلی و خارجی نمی‌توانند انجام دهند حتی کار فرهنگی را هم نمی‌توانند دنبال کنند. دومین عامل پیشرفت کشورها که ما در آن دچار مشکل هستیم، همکاری به‌هم تنیده دولت‌ها، بنگاه‌ها و دانشگاه‌هاست. سومین عامل همگرایی منطقه‌یی اقتصادی است. اکنون کشورهای جهان به‌دنبال برداشتن موانع جهانی شدن و افزایش روابط بین‌المللی هستند زیرا درحال حاضر جهانی شدن جای خود را به منطقه‌یی شدن داده است.

وی تصریح کرد: اصل دیگری که در بین 95کشور مشترک است حل‌وفصل سریع اختلافات غیراقتصادی است، درحال حاضر بسیاری از کشورها به‌دنبال حل مشکلات همسایگان خود و همچنین بهبود روابط هستند.

این استاد دانشگاه همچنین از نظام آموزشی و دانشگاهی کشور انتقاد کرد و افزود: یکی از بزرگ‌ترین ضعف دانشجویان و دانشگاه‌های ما این است که به روز و جهانی نیستند. وی راهکار افزایش روابط شیعه و سنی را در افزایش روابط اقتصادی دانست و ‌اضافه کرد: اگر برای چند سال آینده هم کنفرانس وحدت شیعه و سنی بگذاریم به اندازه بهبود روابط اقتصادی موثر نیست. اگر منافع تجاری، اقتصادی و بانکی افزایش پیدا کند، اختلافات در سایه این رابطه حل می‌شود. به‌عنوان مثال سه قوم در کشور مالزی در کنار هم زندگی و حریم‌ها را رعایت می‌کنند.



رضایت‌مندی مردم و نرخ رشد

سریع‌القلم گفت: اگر دولتی ‌دنبال رضایت‌مندی مردمش است باید حداقل نرخ رشد اقتصادی 3درصدی را ایجاد کند زیرا براساس هرم مازلو و ادبیات اقتصادی، رضایت‌مندی یک جامعه موفق در گرو آرامش و ثبات اقتصادی در آن است. انتخابات سال92 این موضوع را ثابت کرد که مردم به‌دنبال آرامش اقتصادی هستند.

وی به پنجمین مورد مشترک بین 95کشور جهان اشاره کرد و گفت: ثبات سیاسی و رضایت‌مندی عامه مردم نتیجه حداقل نرخ رشد اقتصادی 3درصد است و ششمین مورد هیات حاکمه چه سهمی برای نیروی اجتماعی و طبقه متوسط در تولید ثروت، ‌ثبات سیاسی و آینده کشور درنظر گرفته است. به‌عنوان مثال دموکراسی در غرب توسط کارآفرینان ایجاد شده است.

وی ادامه داد: آخرین مورد برنامه‌ریزی برای حفظ محیط‌زیست است که کشورهایی مانند آلمان، هلند، کره و سنگاپور اقدامات جدی و کلیدی در این زمینه انجام داده‌اند.

سریع‌القلم همچنین درمورد وضعیت کشورهای آ‌سه‌آن گفت: اندونزی در سال2012 حدود 204میلیارد دلار صادرات و نرخ رشد اقتصادی 4درصدی داشته است. همچنین کره‌جنوبی با نرخ رشد اقتصادی 7درصد برای نیم قرن، ارزش صادرات و واردات 1200میلیارد دلاری را دارد.

کشور ترکیه نیز با 36میلیون توریست، رتبه چهارم گردشگری را در جهان دارد، اقتصاد این کشور نرخ رشد 8درصدی را تجربه کرده و در 10سال گذشته 10هزار کیلومتر اتوبان در این کشور ساخته شده همچنین ارزش صادرات محصولات کشاورزی این کشور در سال2012 حدود 62میلیارد دلار بوده است.

این کارشناس توسعه بااشاره به اینکه نرخ رشد اقتصادی لهستان 4درصد است، گفت: 46درصد از تولیدات ناخالص داخلی لهستان را صادرات تشکیل می‌دهد و سرمایه‌گذاری خارجی این کشور طی 5سال آینده 106میلیارد دلار است. همچنین طی 10سال گذشته اتحادیه اروپا 40میلیارد دلار جهت ساختار عمرانی لهستان سرمایه‌گذاری کرده است.



رسانه‌های ایران و نگاه منفی

این استاد دانشگاه انتقاد کرد: در رسانه‌های ایران موضوع بین‌المللی بودن بسیار کم موردتوجه قرار گرفته و فقط به جنبه‌های منفی آن پرداخته می‌شود. اینکه ابعاد منفی جهان بزرگنمایی شود برای مردم ایران خوب نیست و چنین اقدامی ازسوی رسانه‌ها خدمت محسوب نمی‌شود.

وی با بیان اینکه انزوای سیاسی در خمیرمایه شهروندان ایرانی نیست، اضافه کرد: ایرانی‌ها ذاتا در زمینه هنر، علم، ادبیات و فلسفه روحیه جهانی دارند. سریع‌القلم همچنین به برگزاری سمینارهایی با موضوع فساد در ایران اشاره کرد و گفت: هر سال سمینار مبارزه با فساد در ایران برگزار می‌شود و در پایان کنفرانس به حاضران هدیه می‌دهند و در روز اول آن هم مرسوم است مسوولان سخنرانی کنند و در طول سمینار دو نفر هم با بحث می‌کنند درصورتی که تفکیک قوا یکی از اقدامات مبارزه با فساد است. البته آقای لاریجانی هم گفت که یکی از راه‌های جلوگیری از فساد، برگزار نشدن چنین همایش‌ها و سمینارهایی است. وی افزود: بنده بارها تاکید کرده‌ام که خودکفایی معنایی ندارد، هیچ کشوری خودکفا نیست اما قفل شدن روی ویژگی و خصوصیات یک کشور بسیار خوب و مفید است، به‌عنوان مثال لهستان ازجمله کشورهایی است این کار را به‌خوبی انجام داده و فرآیند جهانی شدن را به‌سرعت طی کرده است و این کشور خود را به آلمان قفل کرد زیرا می‌دانست این کشور از لحاظ علم و صنعت بسیار پیشرفته است.

این استاد دانشگاه گفت: ایران هم برای پیشرفت باید این شیوه و روش را دنبال کند در غیر این ‌صورت پیشرفت چشمگیری حاصل نمی‌شود. وی همچنین به پروسه پیشرفت اقتصاد مکزیک اشاره کرد و افزود: مکزیک با 40کشور جهان قرارداد تجارت آزاد منعقد کرده و ازسوی دیگر بخش خصوصی با مفهوم کیفیت، رقابت و سرمایه‌گذاری آشنا شده است. طی 20سال گذشته 75درصد صادرات این کشور نفت بوده، اما اکنون 75درصد صادرات مکزیک کالاست.

وی بااشاره به وجود 35هزار تقاضا برای خرید هواپیمای مسافربری در 20سال آینده، اضافه کرد: 35درصد این تقاضا مربوط به منطقه آسیاست که 4.8تریلیون دلار سرمایه نیاز دارد که ایران هم می‌توانست در این حوزه سهمی داشته باشد.

سریع‌القلم همچنین به سهم چند کشور از نرخ رشد کل جهان اشاره کرد و گفت: نرخ رشد اقتصادی امریکا، هند، ژاپن و چین به‌ترتیب در 40سال گذشته 30، 3.8، 10، 9.9درصد بوده اما اکنون 13، 9.4، 1 و 33.6درصد شده است.

وی با تاکید بر اینکه باید به سمت جهانی شدن پیش برویم، افزود: آینده آموزشی در دنیا به‌صورت آنلاین دنبال می‌شود و در امریکا شیوه تفکر آموزش داده می‌شود اما نظام آموزشی در ایران به‌روز و جهانی نیست و نظام دانشگاهی ایران تحول جدی می‌خواهد و اکنون منطقه آسیای مرکزی و قفقاز به‌واسطه اتصالات بین‌المللی به‌شدت در حال رشد هستند.

این استاد دانشگاه به مدیریت درآمد نروژ اشاره کرد و گفت: 4درصد درآمد نفت این کشور در بودجه درنظر گرفته می‌شود همچنین تمام پول‌ها در خارج از این کشور سرمایه‌گذاری می‌شود و 720میلیارد دلار در صندوق، ذخیره می‌شود.

سریع‌القلم ادامه داد: باتوجه به افزایش جمعیت و تقاضا برای غذا، اهمیت امنیت غذایی برای کشورها افزایش یافته و هم سطح کارآمدی در تولید است که سبب شده کشاورزی ارتقا یابد و ازسوی دیگر رقابت در سطح جهانی برای فروش خدمات افزایش یافته است.

وی به تحولات بین‌المللی اشاره کرد و ادامه داد: بنگاه‌ها، سیاستمداران و دانشگاهیان نیاز به بازبینی مهارت‌ها را تشخیص داده و اجرا می‌کنند، همچنین در بخش اصلاحات گسترده در آسیا، کارآمد بودن بروکراسی، ترویج قوه‌قضاییه مستقل، شفافیت گسترده، مقررات دقیق، کم و ساده از دیگر موارد تحولات بین‌المللی است.



قضاوت بدون آمار

این استاد دانشگاه با بیان اینکه تفکر کنونی ما پر از پیشداوری و قضاوت است، گفت: برداشت من این است که قضاوت برخی از قبل شکل گرفته است و هر قدر به این افراد آمار و اطلاعات صحیح داده شود حرف خود را می‌زنند و این پرسش برای بنده ایجاد شده که چرا ایرانی‌ها با اطلاعات غریبه هستند، البته امیدوارم که این برداشت بنده اشتباه باشد.وی بااشاره به کاهش قیمت جهانی نفت، اضافه کرد: با کاهش نفت، نرخ رشد اقتصادی امریکا افزایش و نرخ بیکاری کاهش می‌یابد و دموکرات‌ها قصد دارند باتوجه به اینکه اکنون نرخ رشد اقتصادی امریکا بالا است و در دسامبر 720هزار نفر در صنعت IT امریکا راه پیدا کرده‌اند، با نفت ارزان خودشان را به مردم نشان دهند.وی همچنین به سطح رقابت‌پذیری کشورهای مختلف اشاره کرد و گفت: سوییس رتبه نخست و سنگاپور، ترکیه و مالزی در صدر جدول قرار دارند، البته ایران نیز در جایگاه 82 قرار دارد.

سریع‌القلم ادامه داد: طی 10سال گذشته 481 کشور چندملیتی در غرب وجود داشت که اکنون به 373 شرکت رسیده است و همچنین در 10سال گذشته شرکت‌های چندملیتی در کشورهای درحال توسعه 19شرکت بودند که اکنون به 127شرکت رسیده است. این استاد دانشگاه با بیان اینکه آفریقا با جمعیت یک میلیاردی تا سال 2050 به دومیلیارد نفر می‌رسد، اضافه کرد: درحال حاضر هریک ساعت 800میلیون توییت صورت می‌گیرد و ازسوی دیگر درسال 2013 فروش بازی ویدیویی 25میلیارد دلار بوده که ایرانی‌های خارج‌نشین سهمی در این درآمد داشته‌اند. ظرفیت‌های خوبی در آینده، درحال ایجاد است که باید به آن توجه داشته باشیم.



روحانی و آمار صحبت می‌کند

وی با تاکید بر اینکه باید روش تفکر از حدسیات به سمت حقیقت و واقعیت جامعه سوق پیدا کند، ادامه داد: در بین سیاستمداران، روحانی نخستین فردی است که با آمار و ارقام صحبت می‌کند.

سریع‌القلم در مورد پیش‌نیازهای توسعه ایران، اضافه کرد: شناخت عینی واقعی از جهان و ایران، قوه مقننه و قضایی موثر، تقویت ساختارهای قانونی و قضایی در داخل، افزایش امکانات مالی و سرمایه‌گذاری با تقویت تعامل سیاست خارجی و توجه به شاخص‌های اقتصادی و فناوری ازجمله مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد.



جهان نباید از پیشرفت ایران بهراسد

وی با بیان اینکه جهان نباید از پیشرفت ایران ترس و هراس داشته باشد، گفت: پیشرفت ایران نباید تهدید تلقی شود و باید برای آن دسته از کشورهای همسایه مانند عربستان که از رشد و توسعه ایران ترس دارند، ‌راه‌حل ارایه داد و به آن توجه کرد. وی از عربستان و رژیم صهیونیستی به‌عنوان دو انرژی جدی در مقابل ایران نام برد و اضافه کرد: عربستان با ثروتی که دارد بازیگر مهمی در منطقه شده است.

این استاد دانشگاه به عوامل پیشرفت و توسعه کشور اشاره کرد و افزود: دستیابی به اجماع پیرامون رهیافت‌های کل کشور طی یک دهه آینده، ریل‌گذاری مشترک سیاست خارجی و توسعه اقتصادی، توجه به کل کشور نه یک گروه و حزب، تدوین افق سیاست‌گذاری نرخ رشد اقتصادی پنج درصدی به‌عنوان ضامن حل‌وفصل بسیاری از نارسایی‌ها ازجمله موارد مهم و حایز اهمیت است که باید مورد توجه قرار گیرد. سریع‌القلم گفت: اگر ایران در عرصه جهانی چرخش جدی نداشته باشد به سمت افول خواهد رفت زیرا شاخص‌های کلیدی نیاز به امکانات مالی و سرمایه‌گذاری دارد و با صدور یک میلیون بشکه نفت نمی‌توان رشد و توسعه ایجاد کرد و برخی‌ها ایران را درحد بقا می‌خواهند. درحالی که اگر پول و سرمایه نداشته باشیم، رو به افول پایدار خواهیم رفت.