چه عواملی بر قیمت سکه بهار آزادی و طلا موثر است ؟

بازار سکه و طلا در حالی به اواسط پاییز می رود که تحقیقات نشان می دهد تاثیر اخبار منفی بر بازار دامنه نوسان کمتری بر قیمت دارد و رابطه قیمت سکه به دلار بیشتر از سایرعوامل می باشد.  دریکی از معدود تحقیقات دانشگاهی که در رابطه با بازار سکه شده عوامل اثرگذار بر نوسان قیمت سکه تجزیه‌وتحلیل شده است.

این تحقیق که با عنوان «بررسی تغییرپذیری نوسان نرخ سکه» در سال 90 منتشرشده در یک‌روند زمانی شش‌ساله رفتار بازار سکه در میانه دهه 80 را اسکن کرده است. ادامه این الگو در دهه کنونی می‌تواند حاوی شکل نوسان در بازار سکه و عوامل اثرگذار بر قیمت آن باشد.

الگوی نوسان در بازار ارزو سکه

نتایج کار محققان نشان می‌دهد الگوی نوسان در بازار سکه ایران خوشه‌ای است. بنویت مندلبروت ریاضی‌دان بزرگ نوسان خوشه‌ای را این‌گونه توصیف می‌کند که «تغییرات بزرگ به دنبال تغییرات بزرگ است و تغییرات کوچک به دنبال تغییرات کوچک».

این پدیده زمانی مشاهده می‌شود که دوره‌های طولانی نوسانات بازار بالا و پس‌ازآن یک دوره «آرام» یا نوسانات پایین مشاهده می‌شود.

بنابراین در بازار سکه ایران نوسان‌های بزرگ پشت سر هم می‌آید و پس‌ازآن یک دوره کم نوسان ثبت می‌شود.

عوامل تاثیرگذار بر نرخ سکه طلا

در بازار سکه محققان عوامل مختلف را در دودسته خلاصه کرده‌اند.عوامل درونی که از آن به‌عنوان متغیرهای خرد اقتصادی یاد می‌کنند و عوامل بیرونی که در قالب عوامل کلان تعریف می‌شوند.

عوامل داخلی و خارجی تاثیرگذار بر نرخ سکه

عوامل درونی بر متغیرهای خرد اقتصادی تمرکز دارد و این متغیرها صرفاً مختص بازار سکه و ارز است و بیشتر حول عرضه و تقاضای طلا گردش دارد، مانند قیمت سکه و بازدهی آن. در واقع در این بخش متغیرها فارغ از اتفاقات پیرامونی و صرفا با اتکا به بازدهی مورد انتظار اقدام به سرمایه گذاری در این بازار می کنند.

عوامل بیرونی اثرگذار بر بازار سکه در قالب متغیرهای کلان تعریف‌شده است. این متغیرها به دو بخش متغیرهای اقتصادی و غیراقتصادی تقسیم‌شده‌اند.در متغیرهای اقتصادی نرخ تورم، نرخ ارز، قیمت نفت و نرخ رشد نقدینگی بیشترین نقش‌آفرینی را در بازار سکه‌دارند. تحولات سیاسی و اقتصادی و تغییرات دولت‌ها نیز در بازار سکه اثرگذار معرفی‌شده است.

تاثیر عوامل گوناگون در نوسان قیمت طلا سکه

تحقیقات نشان می‌دهد در میان متغیرهای مختلف قیمت ارز اثرگذاری بالاتری بر بازار دارد. این اثرگذاری در دوره آرامش به یک‌شکل و در دوره شوک به شکل دیگری میباشد. بررسیها نشان می دهد که در دوره‌هایی که نرخ ارز از طریق درامدهای نفتی ثابت می‌ماند قیمت سکه به‌عنوان یک پناهگاه می‌تواند رشد پیدا کند. در واقع در این دوره افزایش تقاضای پناهگاهی می تواند عامل افزایش عرضه و رشد قیمت باشد. در دوره‌های نوسان نیز دلار با تغییر نرخ برابری قیمت ذاتی سکه را با خود بالا می‌کشد.

قیمت جهانی نفت نیز بر بازار سکه اثرگذار بوده است، در دوره‌هایی که قیمت جهانی نفت رو به بالا بوده است به دلیل انتظار افزایش خرید طلا از سوی ایران تقاضا در بازار داخلی نیز تقویت می‌شده است. البته به نظر می‌رسد در دوره کنونی با توجه به تحریم نفتی این عامل نمی‌تواند همانند دهه 80 وزن دوم در بازار را داشته باشد.

نکته جالب تحقیق این است که در بازار سکه اثر خبری اولاً متقارن نیست و ثانیاً متفاوت با سایر بازارهای دارایی است. معمولاً در بازارهای دارایی دیگر شوک‌های منفی و اخبار بد قدرت نوسان بیشتری دارند اما این تحقیق نشان می‌دهد در بازار سکه قیمت به اخبار مثبت بیشتر واکنش نشان می‌دهد. درواقع اخبار خوب منجر به نوسان آتی بیشتری در قیمت و بازدهی این بازار می‌شود.