نگاهی به طرح های عراقی ها برای خروج از بحران جاری

                

قفل شدن روند سیاسی درکشور عراق فضا را برای مطرح کردن طرح های مختلف به منظور خروج از بحران فراهم کرده وطی این مدت یک هفته دستکم 10 راه حل برون رفت از بحران مطرح شده که هنوز هیچ یک ازآنها مورد اتفاق نظر جریان های سیاسی قرار نگرفته است.

به گزارش خبرنگار ایرنا، دراین طرح های مطرح شده، شیعیان بیشترین سهم را دارند، درحالی که اهل سنت یک طرح ارائه کرده اند وکردها نیز طرح مشخصی پیشنهاد نداده اند، اما طرح رئیس جمهوری کردتبار عراق را بطور ضمنی پذیرفته اند.
مهمترین طرح ها متعلق به 'سید عمار حکیم' رئیس مجلس اعلای اسلامی، 'فواد معصوم'رئیس جمهوری، ' شیخ قیس خزعلی' دبیر کل عصائب اهل الحق، 'ایاد علاوی' رهبر فراکسیون العراقیه، 'نوری المالکی' رهبر فراکسیون 'دولت قانون' و آیت الله 'سید محمد تقی مدرسی' از علمای برجسته عراقی است.
همسو با این طرح ها، مقتدی صدر رهبر جریان صدری همچنان بر طرح خود که مبتنی بر اتکا به وفاداری طرفدارانش به وی است، بر استفاده از فشار تظاهرات مردمی و اردوکشی خیابانی برای تحت فشار گذاشتن جریان های سیاسی به منظور خروج از بحران اصرار دارد.
از طرفی با وجود اینکه همه چشم ها به نجف اشرف خیره شده تا شاید از آنجا فرجی حاصل شود، اما آیت الله سید علی سیستانی مرجعیت دینی عالی عراق، همچنان اصرار دارد که خود جریان های سیاسی عراقی راه حل مناسب را برای برون رفت از بحران پیدا کنند.
برغم خطراتی که روند سیاسی عراق در 30 آوریل 2016 با آن روبه رو شده، اما آیت الله سیستانی حتی از بیان موضع خود در خطبه جمعه خودداری کرده و اصرار دارد که در جزئیات روند سیاسی دخالت نکند و فقط اگر شرایط به نقطه حاد رسید، مداخله کند.
در این میان موضع آمریکا که یکی از تئوریسین های اصلی نظام جدید سیاسی درعراق است، برای خیلی از صاحب نظران حائز اهمیت است، اما واشنگتن در طول هفته های اخیر نشان داده که نمی خواهد تغییری در شرایط موجود ایجاد کند.
سفرهای اخیر مقامات بلندپایه آمریکایی همانند 'جان کری' وزیر خارجه و 'جو بایدن' معاون رییس جمهوری و حتی اظهارات 'باراک اوباما' رییس جمهوری همگی در باقی ماندن وضع موجود و حمایت بی سابقه از نخست وزیر فعلی است.
برخی گزارش ها حاکی است که آمریکا به بهانه جنگ با داعش و آزاد سازی موصل آخرین قلعه داعشی ها در عراق، حتی از جریان های سیاسی عراقی خواسته است که فعلا موضوع اصلاحات گسترده در کشور را تا اطلاع ثانونی مسکوت بگذارند. 

***در زیر به این طرح ها به طور مختصر اشاره می شود:

*** طرح عمار حکیم
سید عمار حکیم رییس مجلس اعلای اسلامی عراق به اعتقاد کارشناسان تاکنون جسورانه ترین طرح ممکن را برای خروج از بحران مطرح کرده است.
براساس این طرح، یک ائتلاف جدید فراگیر به دور از قالب بندی های معمول قومیتی و دینی در کشور شکل بگیرد واین ائتلاف فراگیر با تشکیل یک دولت قوی، قطب بندی های حزبی، فرقه ای و قومیتی را برای همیشه در کشور بشکند.

*** طرح رییس جمهوری
'فواد معصوم' رییس جمهوری عراق نیز طرح برگزاری جلسه استثنایی پارلمان را مطرح کرده که طی این جلسه پارلمان درخصوص تغییر روسای سه گانه کشور یعنی رییس جمهوری، نخست وزیری و رییس پارلمان تصمیم گیری کند.
براساس این طرح، این جلسه به ریاست 'سلیم الجبوری' برگزار شود و تغییر روسای سه گانه مطرح شود که در صورت رای موافق نمایندگان، روسای جدید برای پست های کلیدی کشور تعیین شوند در غیر این صورت، روسای سه گانه در پست های خود بمانند.

*** طرح قیس الخزعلی
شیخ 'قیس الخزعلی' دبیر کل عصائب اهل الحق که از گروه های مهم مقاومت اسلامی در تشکیلات مردمی الحشد الشعبی است، طرح تشکیل 'دولت اکثریت سیاسی' را مطرح کرده است.
براساس این طرح، نخست وزیر فعلی با مجموعه ای از فراکسیون های پارلمان به توافق رسیده و اکثریت سیاسی را درداخل پارلمان ایجاد کرده وجلسه پارلمان را به حد نصاب برسانند و به این ترتیب دولت اکثریت تشکیل شود.
طبق این طرح، اگر نخست وزیر فعلی نتوانست در انجام وظایف خود عمل کند، نامزد جدیدی از دیگر فراکسیون های اکثریت سیاسی پارلمان، برای پست نخست وزیری معرفی شود.

*** طرح ایاد علاوی
'ایاد علاوی' رهبر فراکسیون العراقیه درپارلمان همچنان درهر بحران سیاسی که در کشور ایجاد می شود بر تشکیل دولت نجات ملی اصرار می ورزد.
دولت نجات ملی به این معنی که یک دولت موقت از رهبران سیاسی و تکنوکرات های عراق برای مدت باقی مانده از عمر دولت (2018) شکل و مسئولیت پیشبرد امور و اداره کشور را در این برهه بر عهده بگیرد، به شرطی که اعضای این دولت حق شرکت در انتخابات آتی را نداشته باشند.
براساس این طرح، کمیسیون عالی مستقل انتخابات منحل شده و یک کمیسیون مستقل جدید برای تنظیم و برگزاری انتخابات آینده از افراد حقوقدان شکل می گیرد.

*** طرح نوری المالکی
'نوری المالکی' نخست وزیر عراق که قبلا بر تشکیل دولت اکثریت سیاسی اصرار داشت، 'یعنی گروه انتخاباتی که بیشترین رای را می آورد، دولت را تشکیل بدهد'، اما در جدیدترین طرح خود، بر کنار گذاشتن جریان صدر از روند سیاسی به عنوان راه حل بحران تاکید کرده است.
وی در یادداشتی که پنجشنبه گذشته در صفحه شخصی اش در توئیتر منتشر کرده ، گفته است، آنهایی که به پارلمان حمله کردند، شایسته حضور در روند سیاسی ندارند که اشاره به طرفداران صدری ها دارد که در 30 آوریل گذشته وارد پارلمان شدند.
البته نخست وزیر سابق عراق، قبل از این حادثه اصرار داشت که یک دولت کاملا تکنوکرات مستقل تشکیل شود و حتی نظر به انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات زودهنگام داشت.

***طرح آیت الله محمد تقی مدرسی
آیت الله محمد تقی مدرسی از علمای برجسته عراق برای برون رفت از بحران فعلی پیشنهاد تشکیل پارلمان موازی با پارلمان ملی عراق را داده و بر آن نام 'پارلمان مردمی' نهاده است.
وی گفته است که این پارلمان می تواند به پارلمان ملی در اخذ تصمیمات مهم و سرنوشت ساز کمک کند و اعضای آن می توانند از علمای دین، روحانیون، اساتید دانشگاه، نخبگان، سران عشایر دیگر اقشار مردم باشند.

***طرح سلیم الجبوری
'سلیم الجبوری' رییس پارلمان ملی و در عین حال نماینده اکثریت جریان های سیاسی اهل سنت، طرح تجدید نظر در ساختار کلی نظام را پیشنهاد داده است.
براساس این طرح که از ابتدای شکل گیری بحران در هفته های گذشته، مطرح شده بود و به تازگی بر آن تاکید مجدد کرده است ، 'در صورت رسیدن به بن بست سیاسی در انجام اصلاحات فراگیر در کشور، بهترین گزینه برای خروج از بحران، تجدید نظر در کلیت نظام سیاسی و دولت است'.
این ها مجموعه طرح های مهمی است که جریان های سیاسی عراق مطرح کرده اند و اکنون رهبران سیاسی به دنبال نقاط مشترک موجود در این طرح ها هستند تا شاید بتوانند در نقاط مشترک به اتفاق نظر رسیده و از بحران فعلی خارج شوند.