بایدها و نبایدهای دستیابی به توسعه از زبان رییس اتاق بازرگانی ایران

                        

روزگاری این تفکر وجود داشت که توسعه با استفاده از منابع و مواهب طبیعی مثل آب و زمین و جنگل امکان پذیر است. امروز این نظریه به طور کامل رد شده است چون کشورهای زیادی می شناسیم که از کمترین مواهب و منابع طبیعی برخوردارند اما توسعه یافته‌اند.

روزگاری این تفکر وجود داشت که توسعه با استفاده از منابع و مواهب طبیعی مثل آب و زمین و جنگل امکان پذیر است. امروز این نظریه به طور کامل ردشده است چون کشورهای زیادی می شناسیم که از کم ترین مواهب و منابع طبیعی برخوردارند اما توسعه یافته‌اند.
مناسبت های قوه قضاییه و روز صنعت در تقویم، سه روز با هم فاصله دارند. مناسبت اولی در هفتم تیرماه واقع شده است و دومی در دهم تیرماه. 
ربط این دو به هم و ارتباط مشترکشان با توسعه نزدیک تر و تنگاتنگ تر نیز است. نهاد قضایی حراست از حقوق مالکیت و استحکام قراردادها را بر عهده دارد و صنعت، نیروی محرکه و پیشران توسعه است.
روزگاری این تفکر وجود داشت که توسعه با استفاده از منابع و مواهب طبیعی مثل آب و زمین و جنگل امکان پذیر است. امروز این نظریه به طور کامل رد شده است چون کشورهای زیادی می شناسیم که از کمترین مواهب و منابع طبیعی برخوردارند اما توسعه یافته اند.
بعدها نظریه هایی مطرح شد با این مضمون که تنظیم و تدوین برخی سیاست های اقتصادی رایج و توصیه شده می تواند توسعه در برخی کشورها را به دنبال داشته باشد. بعضی کشورها جواب گرفتند اما خب همه جا جواب نداد.
چندسالی است دیدگاه های جدیدی مطرح می شود درباره اینکه هیچ کشوری به توسعه دست پیدا نمی کند مگر اینکه چهار تصمیم اساسی بگیرد و پس از آن، فرآیند توسعه را به سه قاعده بازی واگذارد. 
چهار تصمیم اساسی عبارتند از: میدان دادن به بخش خصوصی، محدود کردن فعالیت های دولت، مشخص کردن سیاست حمایتی و تعیین تکلیف کردن با کشورهای جهان.
سه قاعده بازی که باید بر این تصمیم ها حاکم شود حقوق مالکیت، استحکام قراردادها و رقابت است. 
براساس این دیدگاه، اگر کشوری تصمیم بگیرد توسعه پیدا کند باید قواعد بازی را بخوبی و باشفافیت تمام تعریف و اجرایی کند. 
دستگاه قضایی وظیفه حفاظت و حراست از این نهادها را برعهده دارد؛ به گونه ای که اگر در هر کشوری این نهادها بدرستی تعریف نشده باشد یا قوه قضاییه نتواند بدرستی از این نهادها پاسداری کند، می توان گفت آن کشور توسعه پیدا نمی کند.
پرسش این است که نقش صنعت در این میان چیست؟ صنعت رقابتی همان طور که اشاره کردم موتور محرک و پیشران توسعه است. آنجا که قصد داریم توسعه یافته شویم، باید تصمیم هایی بگیریم و قواعدی تعریف کنیم. به این تصمیم ها و قواعد مرتبط با آن اشاره کردم. از این به بعد، تولید درون جوش و نگاه برون نگر می تواند قوای محرکه اقتصاد ما باشد.
سال های طولانی فکر می کردیم صادرات یعنی مازاد تولید. خوشبختانه این دیدگاه ها امروز کاملا رد شده و نظر مسئولان نشان می دهد تحول شگرفی در اندیشه سیاستگذار رخ داده است. رئیس جمهوری روحانی در ضیافت افطار با فعالان اقتصادی گفت: چند شب پیش خدمت مقام معظم رهبری گفتم اگر در کشور ما صادرات بر این مبنا باشد که ما تولیدی در داخل درست می‌کنیم برای بازار داخلی و اگر کمی زیاد آمد صادر کنیم، این صادرات نمی‌شود. باید برای صادرات تولید کنید.
ضمن گرامیداشت هر دو مناسبت مهم، امیدوارم نسیم این تغییرات آنگونه که رهبر انقلاب در اصول اقتصاد مقاومتی ترسیم کرده اند، بر همه دستگاه ها بوزد و شاهد تحول اساسی در فکر و رفتار سه قوه در زمینه توسعه باشیم.